Engelli bireylerin devletin sağladığı bazı hizmet ve sosyal yardımlardan faydalanabilmesi için Engelli Sağlık Raporu almaları gerekir. Kişinin engelini ve sağlık durumunu gösteren rapor, tam teşekküllü devlet hastanelerinde bulunan Engelli Sağlık Kurulu tarafından düzenlenir.
Bilmeniz Gerekenler
Türkiye’de resmi makamlara kaydı olan ve 99 ile başlayan yabancı kimlik belgesine sahip tüm engelliler, ilgili adımları takip etmeleri halinde Engelli Sağlık Raporu alabilir. İl Göç İdaresi Müdürlükleri tarafından kayıt altına alınan ve Geçici Koruma Kimliğine sahip kişilerden başvuru sürecinde herhangi bir ücret alınmaz.
İl Göç İdaresi Müdürlükleri ile kayıt işlemlerini tamamlamamış, uluslararası koruma ve ön-kayıt statüsündeki kişiler için başvuru ücrete tabiidir.
18 yaş altındakiler veya akıl sağlığı yerinde olmayanlar yasal vasileri aracılığıyla başvuru yapabilir.
Engelli Sağlık Raporunun alınmasına dair tüm şikâyetler ve bilgi talepleri için Sağlık Bakanlığı’nın 184 numaralı telefon hattı aranabilir.
Raporu almak için başvuran kişilerin tetkikler sonucu engellilik oranı %0 çıkarsa bu hizmet için 300 TL ücret talep edilmektedir.
Belgelerinizi Hazırlayın
- 99 ile başlayan kimlik belgenizi ve fotokopisi
- Bir devlet kurumundan aldığınız yönlendirme yazısı veya kişisel başvuru dilekçeniz
- Son 6 ay içinde çekilmiş pasaporta uygun 5 adet vesikalık fotoğrafınız
Engelli Raporu alınacak kişi 18 yaşından küçükse veya hukuki ehliyeti yoksa ebeveynin ya da vasinin ilgili vesayet belgesi gerekir. (Örnek: Durumu gösteren mahkeme kararı)
Engelli Sağlık Kurulu Olan Hastanelere Başvuruda Bulunun
Engelli raporu için başvuru yapılacak hastaneden randevunuzu, internet üzerinden Merkezi Hekim Randevu Sistemini (MHRS) kullanarak ya da 182 telefon numaralı çağrı merkezini arayarak alabilirsiniz.
Raporu edinebilmek için 99 ile başlayan kimlik belgenizi ve fotokopisini, 5 adet vesikalık fotoğrafınızı engelli sağlık kurulu olan bir hastaneye başvuru dilekçeniz ile sunmalısınız.
Başvuruda bulunduğunuz hastanenin engelli sağlık kurulu yoksa, bir yönlendirme yazısı ile bu kurulun olduğu başka bir hastaneye yönlendirilirsiniz. Yönlendirme yazısı olması halinde dilekçe hazırlamanız gerekmez.
Yönlendirme yazınız mevcut değilse kişisel başvuru dilekçenizi hazırlamalısınız.
Gerekli sağlık kontrolleriniz yapıldıktan 20 gün sonra Engelli Durum Bildirim Raporu’nuzu alabilirsiniz. Ancak raporun alınma süreci gerekli testlerin tamamlanması ve muayenenin uzunluğuna bağlı olarak değişebilir.
Engelli Durum Bildirim Raporunda Bulunması Gerekenler
- Muayene tarihiniz
- Engelinizin teşhisi
- Laboratuvar sonuçlarınız ve diğer medikal bulgular
- Engellilik sınıfınız ve şiddeti (bir veya birden fazla olabilir)
- Ağır engelli olup/olmadığınız veya engellilik oranınız
- Raporunuzun çıkarılma nedeni
- Geçerlilik Süresi (engelde değişim olma ihtimali varsa)
Rapora İtiraz Edilebilir mi?
Engelli raporu almak üzere başvuran kişi, raporunda herhangi bir yanlışlık ya da eksiklik olduğunu (tanı, engel oranı veya Ağır Engelli Evet/Hayır kısmında) düşünüyorsa bağlı olduğu İlçe Sağlık Müdürlüğü’ne giderek engelli raporuna itiraz kaydı oluşturmalıdır.
Bu itiraz Engelli Raporu İtiraz Formu ile yapılır. Bu formda itirazın nedenini belirtmek gerekir.
İtiraz formu doldurulduktan sonra İlçe Sağlık Kurulu tarafından belirlenen başka bir hastaneye gidilmesi ve yeniden Engelli Sağlık Raporu süreci yürütülmesi gerekir. İlk rapor ve ikinci raporda farklılıklar varsa (örneğin; ilk raporda Ağır Engelli Hayır, ikincide Evet ise) sonuçlar Kamu Hastaneler Birliği’ne gider.
Kamu Hastaneler Birliği ise raporları incelemek üzere bir hakem hastane belirler. Hakem hastanenin verdiği karar nihaidir ve itiraz edilemez.
İtiraz üzerine belirlenen hakem hastanesinin bilgisi, başvuran kişinin aranması ya da kişiye mesaj atılması yolu ile iletilir.
Engelli raporuna itiraz, raporun teslim alınmasından sonra 30 gün içinde yapılmalıdır. Aksi takdirde itiraz geçersiz sayılacak ve kabul edilmeyecektir. Bu durumda kişi yeniden engelli raporu almak için başvuruda bulunmalıdır.
Raporunuzu Nasıl Güncelleyebilirsiniz?
Engellilik durumunuzda bir değişme olduysa raporunuzu güncellemeniz için yeniden başvuruda bulunabilirsiniz. Raporunuzun geçerlilik tarihinin sonunda yeniden başvuruda bulunarak yeni bir Engelli Durum Bildirim Raporu alabilirsiniz.
18 Yaşından Küçükler İçin Rapor Süreci
Yetişkinlerden farklı olarak çocuklar için ‘Sağlık Kurulu Raporu’ değil, ‘Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporu (ÇÖZGER)’ verilmektedir. İlgili yönetmeliğe göre çocukluk dönemi, gelişim süreci nedeni ile erişkin dönemden farklılık göstermektedir. Bu sebeple özel gereksinimleri (engelleri) olan çocukların durumları farklı şekilde belgelenmektedir. Standart değerlendirme süreçleri uygulanarak çocukların sağlık, eğitim, rehabilitasyon başta olmak üzere sosyal/ekonomik hak ve hizmetlere erişiminin sağlanması hedeflenir.
ÇÖZGER’e Göre Özel Gereksinim Nedir?
Çocuğun toplumsal yaşama eşit katılabilmesi için bedensel ya da gelişimsel işlev kısıtlılığı olmayan bireylerden farklı sağlık, eğitim, rehabilitasyon, cihaz, ortez, protez, çevresel düzenlemeler ve diğer sosyal/ekonomik hak ve hizmetlere gereksiniminin olması özel gereksinim olarak tanımlanır. Farklı düzeylerde özel gereksinimi olan çocukların hepsi yasal düzenlemelerde ‘engelli’ olarak nitelendirilir. ÇÖZGER sağlık kurulu raporu almak için çocuğa bakım sağlayan kişinin başvuru dilekçesi ile bu raporu vermeye yetkili sağlık kuruluşuna başvuru yapması gerekmektedir.
Sosyal Yardımlardan Faydalanma
Kanunda belirtilen şartları sağlayan bir hastaneden ağır engelli raporu almış mülteciler, Sosyal Hizmetler Kanunu kapsamında verilen evde bakım aylığı ödemelerinden yararlanabilir.
Engelli Sağlık Raporunda engellilik oranı %40 ve üzerindeyse Kızılaykart başvuruları yapılabilir. %50 ve üzerinde engellilik tespit edilmiş kişiler için ayrıca bakıcı maaşı başvurusu yapılabilir.
Engelli Sağlık Kurulu Raporu Veren Yetkili Sağlık Kuruluşları
Listenin en güncel haline Sağlık Bakanlığı web sitesinden ulaşılabilir.